Ημερήσια Αγωγή Βρεφών και Μικρών Παιδιών

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο/η φοιτητής/τρια
Σε επίπεδο γνώσης θα είναι σε θέση να ανακαλεί και να περιγράφει:

• Τους τρόπους με τους οποίους μαθαίνουν τα βρέφη και τα μικρά παιδιά.
• Τις αναπτυξιακά κατάλληλες πρακτικές ενός πλαισίου παροχής αγωγής και φροντίδας για βρέφη και μικρά παιδιά.
• Τις πολιτικές αγωγής και φροντίδας σε πλαίσιο Βρεφονηπιακού Σταθμού.

Σε επίπεδο δεξιοτήτων θα είναι σε θέση να επεξηγεί και να εξάγει συμπεράσματα σχετικά με:

• Το πώς η ικανότητα των βρεφών και των μικρών παιδιών να είναι ενεργητικοί δημιουργοί νοημάτων επηρεάζει τον σχεδιασμό του προγράμματος παροχής αγωγής και φροντίδας σε πλαίσιο Βρεφονηπιακού Σταθμού.
• Θέματα καθημερινότητας των βρεφών και μικρών παιδιών σε πλαίσια αγωγής.
• Τις σχέσεις και τις συνεργασίες που αναπτύσσονται σε ένα ημερήσιο πλαίσιο παροχής αγωγής και φροντίδας παιδιών κάτω των 3 ετών.

 

Σε επίπεδο ικανοτήτων θα είναι σε θέση να εφαρμόζει τα ανωτέρω ως ακολούθως:

• Διακρίνει τα συστατικά μέρη των θεωρητικών γνώσεων που απέκτησε και τα συνδυάζει προκειμένου για τον σχεδιασμό και την οργάνωση της ημερήσιας αγωγής των βρεφών και των μικρών παιδιών.
• Οργανώνει το περιβάλλον και το ημερήσιο πρόγραμμα των βρεφών και μικρών παιδιών με ερεθίσματα και παιδαγωγικές δράσεις της σύγχρονης παιδαγωγικής, σύμφωνα με τα ελληνικά και διεθνή δεδομένα.
• Αξιολογεί και να ανατροφοδοτεί την παιδαγωγική του πράξη σε πλαίσιο ημερήσιας παροχής αγωγής και φροντίδας στον Βρεφονηπιακό Σταθμό
• Εφαρμόζει τις βασικές γνώσεις και δεξιότητες που απέκτησε με υπευθυνότητα ως προς την εξασφάλιση της ποιότητας στην παρεχόμενη αγωγή σε πλαίσιο Βρεφονηπιακού Σταθμού.

 

Γενικές Ικανότητες

• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
• Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
• Λήψη αποφάσεων
• Αυτόνομη εργασία
• Ομαδική εργασία
• Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
• Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
• Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
• Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΘΕΩΡΙΑ

1. Το βρέφος και το μικρό παιδί: Σύντομη εισαγωγή και αναδρομή στους βασικούς αναπτυξιακούς σταθμούς και ορόσημα – Στρατηγικές μάθησης των βρεφών
2. Το βρέφος και το μικρό παιδί σε δομές παροχής ημερήσιας αγωγής και φροντίδας (Βρεφονηπιακοί Σταθμοί – ΒΝΣ) σε Ελλάδα και εξωτερικό – Πώς επηρεάζει τον σχεδιασμό και την οργάνωση της παιδαγωγικής πράξης
3. Σχεδιασμός και οργάνωση της ημερήσιας αγωγής σε σχέση με το πώς μαθαίνουν τα βρέφη και τα μικρά παιδιά.
4. Σχεδιασμός και οργάνωση της ημερήσιας αγωγής σε σχέση με το τι μαθαίνουν τα βρέφη και τα μικρά παιδιά
5. Σχεδιασμός και οργάνωση της ημερήσιας αγωγής βρεφών και μικρών παιδιών σε σχέση με το τρίπτυχο: παιδί-οικογένεια του παιδιού-παιδαγωγός
6. Σχεδιασμός και οργάνωση της ημερήσιας αγωγής βρεφών και μικρών παιδιών σε σχέση με τη διαμόρφωση και οργάνωση του χώρου (εσωτερικού και εξωτερικού).
7. Πολιτικές για την ομαδική αγωγή και φροντίδα βρεφών και μικρών παιδιών σε πλαίσιο Βρεφονηπιακού Σταθμού – Διεθνής πρακτική και πρακτική από την ελληνική πραγματικότητα
8. Διασφάλιση της Συνέχειας στην αγωγή και φροντίδα βρεφών και μικρών παιδιών σε πλαίσιο ΒΝΣ
9. Μέγεθος ομάδας βρεφών και μικρών παιδιών – Σύνθεση της ομάδας. Μικτές ηλικίες.
10. Αυτόνομες κοινότητες βρεφών και μικρών παιδιών στην ημερήσια αγωγή και φροντίδα
11. Ημερήσια πλαίσια αγωγής που επικοινωνούν μηνύματα και προσκαλούν για απορία, θαυμασμό, εξερεύνηση και μάθηση με τη χρήση κατάλληλων παιδαγωγικών εργαλείων.
12. Σχεδιασμός και οργάνωση της ημερήσιας αγωγής βρεφών και μικρών παιδιών με σεβασμό στη διαφορετικότητα και τον πολυπολιτισμό.
13. Ενδεικτικά πλάνα ημερήσιας αγωγής βρεφών και μικρών παιδιών

 

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ (ΒΡΕΦΟΝΗΠΙΑΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ)

Το εργαστήριο σε Βρεφονηπιακό Σταθμό (ΒΝΣ) στο πλαίσιο του μαθήματος Ημερήσια Αγωγή Βρεφών και Μικρών Παιδιών δίνει την ευκαιρία στους/στις φοιτητές/τριες να αναπτύξουν αυτοπεποίθηση και πρωτοβουλία στον σχεδιασμό, την οργάνωση και την υλοποίηση ενός ημερήσιου παιδαγωγικού προγράμματος για παιδιά ηλικίας κάτω των 3 ετών. Το εργαστήριο πραγματοποιείται σε επιλεγμένους Βρεφονηπιακούς Σταθμούς (δημοτικούς και ιδιωτικούς), μία (1) φορά την εβδομάδα για τέσσερις (4) ώρες ημερησίως στη διάρκεια του εξαμήνου. Το εργαστήριο περιλαμβάνει:

• Ευκαιρίες για παρατήρηση, καταγραφή και αξιολόγηση αναπτυξιακά κατάλληλων προγραμμάτων και πρακτικών σε χώρους παροχής αγωγής και
  φροντίδας βρεφών και μικρών παιδιών
• Διαμόρφωση περιβάλλοντος πλούσιου σε ερεθίσματα για βρέφη και μικρά παιδιά εφαρμόζοντας τις γνώσεις από το θεωρητικό μάθημα και σε συνδυασμό με μια διεπιστημονική προσέγγιση
• Σχεδιασμό και οργάνωση ενός ημερήσιου πλάνου δράσης με τα βρέφη και τα μικρά παιδιά με σεβασμό στον ρυθμό, τις αναπτυξιακές ανάγκες, τα ενδιαφέροντα και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της συγκεκριμένης ομάδας παιδιών του ΒΝΣ, εντός και εκτός τάξης
• Σχεδιασμό και οργάνωση ημερήσιου προγράμματος βρεφών και μικρών παιδιών σε πλαίσιο συνεργασίας με το προσωπικό του ΒΝΣ και τις οικογένειες των παιδιών
• Κριτική αξιολόγηση πλάνων δράσης και ημερήσιου προγραμματισμού – ανατροφοδότηση και εφαρμογή βελτιωτικών παρεμβάσεων
• Εφαρμογή κριτηρίων αξιολόγησης ενός ποιοτικού ημερήσιου προγράμματος αγωγής βρεφών και μικρών παιδιών
• Αξιοποίηση αποκτηθέντων δεξιοτήτων και ικανοτήτων των φοιτητών/τριων για την επίλυση θεμάτων της καθημερινότητας σε χώρους παροχής ημερήσιας αγωγής βρεφών και παιδιών κάτω των 3 ετών.

 

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ-ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ελληνόγλωσση
Copple, C. & Bredekamp, S. (2011). Αναπτυξιακά κατάλληλες πρακτικές για παιδιά προσχολικής ηλικίας (Επιμ. Ε. Ντολιοπούλου). Εκδ. Πεδίο.
Gopnik, A., Meltzoff, A.N., Kuhl, P.K. (2002). Επιστήμονες από κούνια. Νους, εγκέφαλος και μάθηση στη βρεφονηπιακή ηλικία. Alison (Επιμ. Α. Χουντουμάδη). Εκδ. Παπαδόπουλος.
Honoré, C. (2011). Το μανιφέστο της χαρούμενης παιδικής ηλικίας. Εκδ. Αερόστατο.
Leach, P. (2018). Τα πρώτα κρίσιμα χρόνια του παιδιού μας. Από τη γέννηση έως πέντε ετών. Επίτομο (Επιμ. Μ. Ντάβου). Εκδ. Παπαζήση.
Lindon, J., Kelman, K., Sharp, A. (2004). Μαθαίνω τον κόσμο παίζοντας: Από τη γέννηση έως 3 ετών (Επιμ. Σοφία Δημητριάδη). Εκδ. Δίπτυχο.
MacNaughton, G. (2020). Διαμορφώνοντας την Προσχολική Ηλικία: Αντιλήψεις για τη μάθηση, το πρόγραμμα σπουδών και το παιδαγωγικό πλαίσιο (Επιμ. Μ. Αμπαρτζάκη). Εκδ. Πεδίο.
Maguire-Fong, M.J. (2019). Εκπαίδευση βρεφών και νηπίων. Ερευνητές εν δράσει! (Επιμ. Σοφία Δημητριάδη). Εκδ. Παπαζήση.
Mathieson, K. (2018). Κοινωνικές δεξιότητες στην προσχολική ηλικία. Υποστηρίζοντας την κοινωνική και συμπεριφορική μάθηση (Επιμ. Μ. Σακελλαρίου). Εκδ. Πεδίο.
Murray, L. (2017). Ψυχολογία των βρεφών. Πώς οι σχέσεις υποστηρίζουν την ανάπτυξη των βρεφών από τη γέννηση μέχρι την ηλικία των δύο ετών (Επιμ. Ζ. Παπαληγούρα).
Πετρογιάννης, K. & Melhuish, E.C. (2001). Προσχολική Ηλικία: Φροντίδα – Αγωγή – Ανάπτυξη. Ευρήματα από τη διεθνή έρευνα. Εκδ. Καστανιώτη.
Ρέντζου, Κ. & Σακελλαρίου, Μ. (2014). Ο χώρος ως παιδαγωγικό πεδίο σε προσχολικά περιβάλλοντα μάθησης. Εκδ. Πεδίο.
Riley, D., San Juan, R.R., Klinkner, J., Ramminger, A. (2018). (Επιμ. Μ. Σακελλαρίου). Εκδ. Πεδίο.
Roopnarine, J.L. & Johnson, J.E. (2019). Ποιοτικά προγράμματα για την εκπαίδευση της πρώιμης παιδικής και της νηπιακής ηλικίας (επιμ. Σοφία Δημητριάδη). Εκδ. Παπαζήση.
Shaffer, S.E. (2019). Το παιδί και το Μουσείο. Θεωρητικές προσεγγίσεις και παιδαγωγικές πρακτικές (Επιμ. Κ. Μαλαφάντης). Εκδ. Ινστιτούτο του Βιβλίου – Καρδαμίτσα.

 

Ξενόγλωσση
Bruce, T. (2011). Learning through play: For babies, toddlers and young children (2nd ed.) Oxon: Hodder Education.
Copple, C., Bredekamp, S., Koralek, D., Charner, K. (2013). Developmentally Appropriate Practice: Focus on infants and toddlers. NAEYC.
Elfer, P., Goldschmied, E., Selleck, D.Y. (2011). Key persons in the early years: Building relationships in early years settings and primary schools. Oxon: Routledge.
Gerber, M. (1998). Your self-confident baby. Wiley.
Gonzalez – Mena, J. (2017). Infants, toddlers and caregivers: A curriculum of respectful, responsive, relation-based care and education. McGraw-Hill Education.
Jackson, S. & Forbes, R. (2014). People under three: Play, work and learning in a childcare setting. Routledge.
Lally, J.R. (2008). Caring for infants and toddlers in groups: Developmentally Appropriate Practice. Zero to Three.
Macguire-Fong, M.J. (2020). Teaching and Learning with infants and toddlers: Where meaning-making begins. (2nd ed.) Teachers College Press.
Ouvry, M. & Furtado, A. (2019). Exercising muscles and minds: Outdoor play and the early years curriculum (2nd ed.) National Children’s Bureau.

 

Επιστημονικά περιοδικά
Early Childhood Education Journal (ECEJ).
Early Childhood Research and Practice (ECRP).
Early Childhood Research Quarterly (ECRQ).
ZERO TO THREE Journal
Young Children Journal. NAEYC
Nursery World magazine