Κουκλοθέατρο

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο/η φοιτητής/τρια, σε επίπεδο γνώσης, θα είναι σε θέση να κατανοεί και να ανακαλεί:

• Την Παγκόσμια και την Ελληνική ιστορία του Κουκλοθεάτρου.
• Τις βασικές αρχές της λειτουργίας του Κουκλοθεάτρου και τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει στην προσχολική αγωγή.
• Γενικά ζητήματα θεατρικής δραματουργίας, κειμένου, σκηνοθεσίας, αισθητικής και πρόσληψης του Κουκλοθεάτρου από την πλευρά του θεατή.
• Την λειτουργία της θεατρικής κούκλας στην παιδαγωγική διαδικασία.
• Το θέατρο των αντικειμένων.
• Τη σχέση του θεάτρου σκιών με το λαϊκό παραμύθι.
• Την αρχή της προφορικότητας που διέπει τη λαϊκή παράδοση.

 

Σε επίπεδο δεξιοτήτων ο/η φοιτητής/τρια θα είναι σε θέση να:

• Εφαρμόζει ποικίλες θεατροπαιδαγωγικές πρακτικές.
• Εφαρμόζει τις αρχές και τις τεχνικές του Κουκλοθεάτρου.
• Κατασκευάζει και να χειρίζεται κούκλες από διάφορα υλικά.
• Εφαρμόζει τεχνικές σχετικά με την κίνηση, την εμψύχωση μιας κούκλας, μιας φιγούρας ή ενός αντικειμένου, με τη σύνθεση και την εκτέλεση ενός στιγμιότυπου.
• Σχεδιάζει, να υλοποιεί, να παρουσιάζει και να αξιολογεί ποικίλες και πολύμορφες σκηνικές δράσεις.
• Σε επίπεδο ικανοτήτων ο/η φοιτητής/τρια θα είναι σε θέση να:
• Οργανώσει μια παράσταση Κουκλοθεάτρου που θα απευθύνεται σε παιδιά προσχολικής ηλικίας.
• Εμπιστευτεί τον εαυτό του ως φορέα έκφρασης.
• Συνεργάζεται για τη συγγραφή κειμένου, τη μουσική επένδυση, την εικαστική έκφραση, τον φωτισμό, την επιμέλεια προγράμματος.
• Αξιοποιήσει το Κουκλοθέατρο ως δραστηριότητα χαράς, γνώσης, επικοινωνίας και ανάπτυξης, προκειμένου να το μεταδώσει στα παιδιά.

 

Γενικές Ικανότητες

• Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
• Αυτόνομη εργασία
• Ομαδική εργασία
• Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
• Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
• Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
• Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
• Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

1. Εισαγωγή στο Κουκλοθέατρο ως μορφή θεατρικής τέχνης.
2. Παγκόσμια Ιστορία του Κουκλοθεάτρου. Ελληνική Ιστορία του Κουκλοθεάτρου.
3. Εισαγωγή στις βασικές αρχές, αλλά και τις ιδιομορφίες της θεατρικής έκφρασης, μέσω της κούκλας, σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο.
4. Γενικά ζητήματα θεατρικής δραματουργίας, κειμένου, σκηνοθεσίας, αισθητικής και πρόσληψης του Κουκλοθεάτρου από την πλευρά του θεατή. Συγγραφή κειμένου για μια παράσταση Κουκλοθεάτρου.
5. Μυθοπλασία και σενάριο στο Κουκλοθέατρο.
6. Η ιστορία, η εξέλιξη και η θέση που καταλαμβάνει το θέατρο σκιών, ως ιδιότυπο και πολύμορφο αντικείμενο έρευνας. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζεται η σχέση του θεάτρου σκιών με το λαϊκό παραμύθι, εκφράσεις της λαϊκής παράδοσης, που στηρίζονται στην αρχή της προφορικότητας και τον αυτοσχεδιασμό. Γλώσσα, κίνηση, εικόνα, μουσική και σκηνική τέχνη στο θέατρο σκιών.
7. Το θέατρο των αντικειμένων.
8. Η χρήση της θεατρικής κούκλας στην παιδαγωγική διαδικασία.
9. Το Κουκλοθέατρο στην Πρώιμη παιδική ηλικία.
10. Το παιδί ως θεατής στο Κουκλοθέατρο. Το παιδί ως δημιουργός στο Κουκλοθέατρο.
11. Κούκλα τάξης και άλλες παιδαγωγικές εφαρμογές.
12. Προϋποθέσεις για τη δημιουργία μιας παράστασης.
13. Ακρόαση / παρακολούθηση σύντομων έργων και κριτική αποτίμησή τους.

 

Εργαστηριακές ασκήσεις στο πλαίσιο του μαθήματος

Ιδιαίτερη θέση καταλαμβάνει η κατασκευή και η εμψύχωση της κούκλας, της φιγούρας, του αντικειμένου. Ειδικότερα, οι φοιτητές/τριες έρχονται σε επαφή με τα υλικά και τις τεχνικές κατασκευής και ένδυσης της θεατρικής κούκλας, τις τεχνικές και τα είδη της σκηνικής παρουσίας και της εμψύχωσης, με τη μυθοπλασία, το σενάριο και τις διασκευές παραμυθιών. Εξοικειώνονται, επίσης, με την κίνηση, την εμψύχωση μιας κούκλας, μιας φιγούρας ή ενός αντικειμένου, με τη σύνθεση και την εκτέλεση ενός στιγμιότυπου.

 

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ελληνόγλωσση
Αλεξίου, Έ. (2004). Παίζουμε κουκλοθέατρο; Αθήνα: Καστανιώτης.
Άλκηστις (2011). Κουκλο-θέατρο σκιών. Αθήνα: Πεδίο.
Αναγνωστόπουλος, Β. (2003). Θέατρο σκιών και εκπαίδευση. Αθήνα: Καστανιώτης.
Δημητράτου, Β. (2005). Ο μαγικός κόσμος του κουκλοθεάτρου. Κούκλες και έργα. Αθήνα: Πατάκης.
Θεοχάρη-Περάκη, Ε. (1995). Κουκλοθέατρο. Τέχνη και τεχνική. Αθήνα: Εστία.
Kleist, H. (1982). Οι μαριονέτες (μετ. Τζ. Μαστοράκη). Αθήνα: Άγρα.
Κορμανός, Α.-Σ. (2003). Μαριονέττες. Η τεχνική της κινούμενης κούκλας. Αθήνα: Εργάνη.
Μαγουλιώτης, Α. (2012). Ιστορία του Νεοελληνικού Κουκλοθεάτρου (1870-1938). Αθήνα: Παπαζήσης.
Μαγουλιώτης, Α. (2006). Κουκλοθέατρο Ι. Κούκλες, σκηνικά, παίξιμο: Τρόποι, είδη, πατρόν: Προτάσεις για διαθεματικές και διεπιστημονικές προσεγγίσεις. Αθήνα: Καστανιώτης.
Μαρτί, Μ. / Σανθ, Ι. (2004). Μαριονέτες και παντομίμα (μετ. Ηλ. Δεληδήμου, επιμ. Α. Παρούση). Αθήνα: Ντουντούμης.
Meschke, Μ. (2004). Το θέατρο στ’ ακροδάχτυλα (μετ. Μ. Κουλεντιανού, επιμ. Α. Παρούση). Αθήνα: Τυπωθήτω.
Παπανικολάου, Ρ. (2004). Κούκλες και κουκλοθεατρικά. Αθήνα: Μικρός Πρίγκηπας.
Παρούση Α. (2012). Κουκλοθέατρο στην εκπαίδευση. Εκπαίδευση στο κουκλοθέατρο. Αθήνα: Πλέθρον.
Παρούση, Α. Προσχολική Εκπαίδευση – Κουκλοθέατρο. Στο: Κουβατσάνου, Ε. (1990). Μορφές και τρόποι έκφρασης στο νηπιαγωγείο. Αθήνα: Οδυσσέας.

 

Ξενόγλωσση
Abrams, St. (2009). «Henson Jim». In Encyclopédie Mondiale Des Arts de la Marionnettes. Montepellier: UNIMA, L’Entretemps, 337-338.
Astles, C. (2010). «Puppetry training for contemporary live theatre». Theatre, Dance and Performance Training I (1), 22-35.
Baird, B. (1973). The art of puppet. New York: Bonanza.
Bell, J. (2008). American Puppet Modernism: Essays on the Material World in Performance. New York: Palgrave MacMillan.
Bensky, R. (1971). Recherches sur les structures et la symbolique de la marionnette. Paris : Nizet.
Cara, A. (2006). La marionette de l’objet manipulé à l’objet théâtral. Champagne-Ardenne : Services Culture Editions Ressources pour l’Education Nationale.
Jurkowski, H. (2000). Métamorphoses: la Marionnette au XXe siècle. Charleville- Mézières : Institut de la Marionnette.
Schlemmer, O. (1961). «Man and the art figure». In W. Gropius & A. Wensinger (eds). The Theatre of the Bauhaus. (pp.17-46). London: The John Hopkins University Press.