Παιδαγωγικό Πρόγραμμα και Διαμόρφωση του Πολίτη

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο/η φοιτητής/τρια,

Α) σε επίπεδο γνώσεων θα είναι σε θέση:

• Να γνωρίζει την έννοια, τον σκοπό και τις μορφές των παιδαγωγικών προγραμμάτων
• Να γνωρίζει τη διαδικασία αναπλαισίωσης της επιστημονικής γνώσης και να την υποστηρίζει στην πράξη
• Να αντιλαμβάνεται τα μαθησιακά ενδιαφέροντα των παιδιών
• Να αντιλαμβάνεται την αξία της ανάπτυξης των ικανοτήτων του πολίτη
• Να περιγράφει τους στόχους στα παιδαγωγικά προγράμματα των κοινωνικών επιστημών

Β) σε επίπεδο δεξιοτήτων θα είναι σε θέση:

• Να επιλέγει και να ιεραρχεί κατάλληλα στόχους, περιεχόμενα και δραστηριότητες, και να τα αναπτύσσει μέσα από διαδικασίες έρευνας και αναστοχασμού.
• Να αναπτύσσει παιδαγωγικά προγράμματα μικρής και μεγάλης διάρκειας
• Να διακρίνει τα εκπαιδευτικά περιεχόμενα ως προς τις προτεραιότητές τους
• Να οργανώνει δημοκρατικές διαδικασίες και εμπειρίες
• Να προωθεί την καλλιέργεια κοινωνικών και πολιτικών αξιών και γνώσεων

Γ) σε επίπεδο ικανοτήτων θα είναι σε θέση:

• Να αιτιολογεί το θεωρητικό υπόβαθρο των επιλογών του/της
• Να χειρίζεται ερευνητικά τη βιβλιογραφία σε σχέση με τη γνώση των παιδιών
• Να αναλύει και να συνθέτει υπεύθυνα τα δεδομένα των επιλογών του/της
• Να υποστηρίζει με επιχειρήματα τις επιλογές του/.της
• Να συγκρίνει και να αξιολογεί τα δεδομένα, και να λαμβάνει αποφάσεις

 

Γενικές Ικανότητες

• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των
  απαραίτητων τεχνολογιών
• Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
• Αυτόνομη Εργασία
• Ομαδική εργασία
• Εργασία σε διεθνές και διεπιστημονικό περιβάλλον
• Προαγωγή νέων ερευνητικών ιδεών και επαγωγικής σκέψης

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

1. Η έννοια του παιδαγωγικού προγράμματος – Καθοδηγητική στήριξη – Αναπαραστάσεις και σπειροειδής ανάπτυξη
2. Νεωτερικές και μετανεωτερικές προσεγγίσεις – Η γνώση ως κοινωνική κατασκευή
3. Επιστήμη και γνώση – Προσχολική, σχολική και επιστημονική γνώση.
4. Από τον βιωματικό στον επιστημονικό κόσμο – Η αναπλαισίωση της επιστημονικής γνώσης
5. Μορφές παιδαγωγικών προγραμμάτων – Προσχεδιασμένο, Αναδυόμενο και Παραγωγικό Παιδαγωγικό Πρόγραμμα
6. Σκοπός, στόχοι και περιεχόμενα των παιδαγωγικών προγραμμάτων – Πεδία καλλιέργειας/ Πρώιμοι εγγραμματισμοί
7. Δημοκρατία και Εκπαίδευση – Ικανότητες του πολίτη Κοινωνικοπολιτικός εγγραμματισμός
8. Ενσωματώνοντας την πολυμορφία – Σύνδεση με την τοπική κοινότητα
9. Καλλιεργώντας αξίες – Αυτονομία, ταυτότητα, πλουραλισμός
10. Θεματικά πεδία αγωγής του πολίτη (ταυτότητα, εγώ – εμείς – ο κόσμος)
11. Θεματικά πεδία αγωγής του πολίτη (ρόλοι, παράδοση, ιστορία)
12. Θεματικά πεδία αγωγής του πολίτη (ανθρωπογεωγραφία, οικονομία, οικολογία)
13. Διεπιστημονικές και διαθεματικές προσεγγίσεις

 

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ-ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ελληνική
Apple, M., (1986). Iδεολογία και αναλυτικά προγράμματα, Θεσσαλονίκη, Παρατηρητής.
Beetham, D., & Boyle, K., (επιμ.) (1996): Δημοκρατία, Αθήνα, Ίδρυμα Μαραγκοπούλου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Εστίας.
Βloom, B. S. & Krathwohl, D. R., (1986). Ταξινομία διδακτικών στόχων, (μτφρ. Αλ. Λαμπράκη -Παγανού), τόμος Α’ -Γνωστικός Τομέας, Εκδόσεις Κώδικας, Αθήνα.
Δεσποτόπουλός, Κ., (1980). Πολιτική φιλοσοφία του Πλάτωνος, Αθήνα, Παπαζήση.
Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (1998). Για το Άνοιγμα των Κοινωνικών Επιστημών, Έκθεση της Επιτροπής Gulbenkian για την Αναδιάρθρωση των Κοινωνικών Επιστημών, Αθήνα.
Gellner, E., (1996). Η κοινωνία πολιτών και οι αντίπαλοί της, Συνθήκες Ελευθερίας, Αθήνα, Παπαζήση.
Κάκουρος, Ε. και Μουσένα Ε. (Επιμ.) (2019). Εισαγωγή στις Κλασικές και Σύγχρονες Θεωρητικές Προσεγγίσεις στην Προσχολική Αγωγή, Gutenberg. Αθήνα. Των Conkbayir, M., & Parcal, C. Early Childhood Theories and Contemporary Issues – An Introduction. Bloomsbury.
Κοντογιώργης, Γ., (2003). Πολίτης και Πόλις, Έννοια και τυπολογία της «πολιτειότητας», Αθήνα, Παπαζήση.
Κουζέλης, Γ., (1991). Από τον βιωματικό στον επιστημονικό κόσμο, Ζητήματα κοινωνικής αναπαραγωγής της γνώσης, Αθήνα, Κριτική.
Κυπριανός Π., και Μουσένα Ε. (Επιμ.) (2021) Πέρα από την Ποιότητα – Γλώσσες αξιολόγησης στην Προσχολική Αγωγή. Gutenberg. Αθήνα Dahlberg G., Moss P. & Pence A. Beyond Quality in Early Childhood Education and Care – Languages of Evaluation. Routledge. London and New York.
Λομπάρντι, Φ., (1986). Οι παιδαγωγικές αντιλήψεις του Αντόνιο Γκράμσι, Θεσσαλονίκη, Παρατηρητής.
Μακρυνιώτη, Δ., και Σολομών, Ι., (1998). Κοινωνική και Πολιτική Γνώση στο Σχολείο και στις Παιδαγωγικές Σπουδές, Σύγχρονη Εκπαίδευση, τ. 101, σσ. 58-64 και τ. 102-103, σσ. 66-72.
McLachlan Claire, Fleer Marilyn, Edwards Susan, Παπανδρέου Μαρία (επιμ.) (2017). Αναλυτικά Προγράμματα Προσχολικής και Πρώτης Σχολικής Ηλικίας. Gutenberg: Αθήνα.
Malinowski, B. (2000). Το πρόβλημα του νοήματος στις πρωτόγονες γλώσσες. στο: Γλώσσα και Γραμματισμός στην Κοινωνική Πρακτική, ΕΑΠ: Πάτρα.
Mercer, N. (2001). Η νέο-βιγκοτσκιανή θεωρία και η σχολική εκπαίδευση. Στο: Γλώσσα, Γραμματισμός και Μάθηση στην Εκπαιδευτική Πρακτική. ΕΑΠ: Πάτρα.
Μουσένα Ε. (2021). Επικοινωνία και Προφορικότητα στην Εκπαίδευση: Προγράμματα και Παιδαγωγικές Πρακτικές. Gutenberg. Αθήνα.
Μπιρμπίλη, Μ., (2015). Προς μια Παιδαγωγική του Διαλόγου. Εκδ. Σοφία.
Ντεμπρέ, Ρ., (1999). Εξηγώντας τη Δημοκρατία στην κόρη μου. Καστανιώτη. Αθήνα.
Savater, F., (1997). Ας μιλήσουμε για πολιτική, Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα.
Stasey, S., (2020). Ευαγγέλου, Δ. (Επιμ.). Αναδυόμενο πρόγραμμα & παιδαγωγική τεκμηρίωση. Gutenberg: Αθήνα.

 

Ξενόγλωσση
Barnes, D. (1976). From Communication to Curriculum. Harnmondesworth: Penguin.
Bridges, D., (ed) (1997). Education, Autonomy and Democratic Citizenship, Philosophy in a changing world, London and New York, Routledge.
Boulding, E. (1990). Building a Global Civic Culture, Education for an Interdependent World, Syracuse University Press.
Callan, E., (1997). Creating Citizens, Political Education and Liberal Democracy, Oxford, Clarendon Press.
Cherryholmes, C. H., (1990). Political Scientists on Civic Education: A Nonexistent Discourse. Elementery Subjects Center, Office of Educational Research and Improvement (ED), Washington, ERIC.
Clay, M. (2001). Change over time in children’s literacy development, Heinemann.
Cooper, D.J. (2000). Literacy: Helping Children Construct Meaning. Boston: Houghton Miffin Company.
Cresas, X. (1989). On n’apprend pas tout seul. Interacions sociales et construction des savoirs. ESF : Paris.
Edwards, D. & Mercer, N. (1987). Common Knowledge: The Development of Understanding in the Classroom. London: Methuem.
Dodge, Diane Trister. (2002). Creative curriculum for preschool, 4th edition. Washington, DC: Teaching Strategies.
Dowrkin, G., (1988). The Theory and Practice of Autonomy, Cambridge, Cambridge University.
Hoorn, V. et al. (1999). Play at the center of the curriculum. Prentice Hall.
Giroux, A. H. & McLAREN P., (eds) (1994). Between Borders, Pedagogy and the Politics of Cultural Studies, New York, London, Routledge.
Goodson, I. (1994). Studying Curriculum: Cases and Methods, Buckingham, Open University Press
Gutmann, A. (1995). Civic Education and Social Diversity, Ethics, 105, April, pp. 557-579.
-Newman, D. Griffin, P. & Cole, M. (1989). The Construction Zone. Cambridge: Cambridge University Press.
Kelly A. V. (1999). The Curriculum, Theory and Practice, London, PCP
Korhonen, R. (2000.) The pre-school education curriculum in Finland: How is the social development of children included in the curriculum? in: ROSS A., Developing Identities in Europe, London, CiCea
Mousena, E. (2021). Pluribus vs Unum as Values in Citizenship Education. In Ruby M., Angelo-Rocha, M., Hickey, M., and Agosto, V. Charlotte (Eds) Making A Spectacle: Examining Curriculum/Pedagogy as Recovery from Political Trauma (pp. 49-64). NC: IAP– Information Age Publishing.
Μousena E. & Raptis N., (2020). Beyond Teaching: School Climate and Communication in the Educational Context, in: Waller, L. (Ed.) Education at the Intersection of Globalization and Technology. pp. 153-169. Intech Open. DOI: http://dx.doi.org/10.5772/intechopen.93575
Pratte, R. (1988). The Civic Imperative, Examining the Need for Civic Education, New York and London, Teachers College Press.
Rettinger, V. S. (1998): The Public Self: Taking a New Look at Civic Education, Research, California, ERIC.
Roche, G., (2002). L’ éducation civique aujourd’ hui: dictionnaire encyclopédique, Paris, ESF.
ROSS A. (2000). Curriculum, Construction and Critique, London, Falmer Press
Torney-Purta J., Schwill J. & Amadeo, J. (eds) (1999). Civic Education Across Countries: Twenty-four National Case Studies from the IEA Civic Education Project, The International Association for the Evaluation of Educational Achievement.
Young, F.D.M. (1998). The Curriculum of the Future, London, Falmer Press
Vogel, M. J. ed. (1987). Red, White and Blue—Childhood and Citizenship, Please Touch Museam for Children, Philadelphia, PA, ERIC.

 

Επιστημονικά περιοδικά
Curriculum Inquiry
Citizenship Education Research Journal
Education & Culture: The Journal of the John Dewy Society
Children & Society
International Journal of Education Policy & Leadership
European Early Childhood Research Journal
Early Education Journal
Early child development and care
Early Childhood Research Quarterly
Contemporary Issues in Early Childhood
Compare: A Journal of Comparative and International Education