Παιδί και Παιχνίδι

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο, η φοιτητής/τρια
Σε επίπεδο γνώσης θα είναι σε θέση να ανακαλεί και να περιγράφει:

• Το ρόλο του παιχνιδιού από πλευράς ψυχοπαιδαγωγικής προσέγγισης.
• Μορφές και είδη παιχνιδιού και την παιδαγωγική σημασία τους για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας.
• Την παιδαγωγική αρχή ότι το παιχνίδι αποτελεί κύρια δραστηριότητα του παιδιού ώστε να ενισχύουν το ρόλο του στην ανάπτυξή του.
• Κριτική αναστοχαστική σκέψη στην χρήση και καταλληλότητα παιχνιδιών προσχολικής ηλικίας.
• Την σημασία του παιχνιδιού στον χρόνο και το κοινωνικο-πολιτισμικό πλαίσιο του.

 

Σε επίπεδο δεξιοτήτων θα είναι σε θέση να επεξηγεί και να εξάγει συμπεράσματα σχετικά με:

• Τους κανόνες, τις ιδιότητές του και τον ψυχοπαιδαγωγικό του χαρακτήρα του παιχνιδιού.
• Τις βιωματικές-μαθησιακές εμπειρίες των μικρών παιδιών στην ενασχόληση τους με παιχνίδια μιας λύσης, πολυδύναμα παιχνίδια-υλικά και με παιχνίδια κανόνων.
• Την ένταξη του παιχνιδιού στο παιδαγωγικό έργο με εφαρμογή θεωρητικού πλαισίου, αυτονομία, ικανοποίηση προσωπικών ενδιαφερόντων, συνεργασία με άλλους, κατάλληλη επεξεργασία πληροφοριών, επαφή με άλλους φορείς κ.ά.
• Τα κριτήρια αξιολόγησης παιχνιδιών.
• Μεθόδους ενεργητικής ακρόασης των παιδιών και της οικογένειας τους στις επιλογές και χρήση των παιχνιδιών.

 

Σε επίπεδο ικανοτήτων θα είναι σε θέση να εφαρμόζει τα ανωτέρω ως ακολούθως:

• Χρησιμοποιεί με τα παιδιά (σύμφωνα με τα αναπτυξιακά στάδια αλλά και τα ενδιαφέροντά τους) το παιχνίδι σαν παιδαγωγικό υλικό και παιδαγωγική δραστηριότητα.
• Προτείνει και εμψυχώνει δραστηριότητες για την κατάκτηση βασικών εννοιών, με στόχο την πολύπλευρη ανάπτυξη βρεφών και παιδιών προσχολικής ηλικίας.
• Αξιολογεί το αυθόρμητο παιχνίδι των παιδιών στις παιδαγωγικές γωνιές, στο χώρο της αυλής κ.ά.
• Αναλύει και διαχειρίζεται τις επιθυμίες των παιδιών στο παιχνίδι

 

Γενικές Ικανότητες

• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
• Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
• Λήψη αποφάσεων
• Αυτόνομη εργασία
• Ομαδική εργασία
• Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
• Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
• Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
• Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
• Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
• Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

1. Το παιχνίδι: αντικείμενο – δραστηριότητα στην επιστήμη. Το παιχνίδι κύρια δραστηριότητα στην πρώιμη παιδική ηλικία.
2. Ιστορική παρουσίαση και εξέλιξη.
3. Σύγχρονες θεωρίες. Το Παιχνίδι στην ολόπλευρη ανάπτυξη του παιδιού. Αναπτυξιακές δεξιότητες.
4. Ψυχοπαιδαγωγικές βασικές κατηγορίες. Ανάλυση κατηγοριών.
5. Το παιχνίδι μεσολαβητής κοινωνικών ανταλλαγών του παιδιού. Ο ρόλος των ενηλίκων στο παιχνίδι των μικρών παιδιών.
6. Το παιχνίδι, το υλικό και ο χώρος του. Περιβάλλοντα παιχνιδιού-ρίσκα. Παιχνίδι & Τεχνολογία. Σύγχρονες τάσεις του παιχνιδιού στον εξωτερικό χώρο.
7. Το παιχνίδι σαν έκφραση των βασικών πλεγμάτων στην ανάπτυξη του παιδιού. Ένταξη παιχνιδιών σε διαφορετικές συνθήκες.
8. Το παιχνίδι από το πλαίσιο του φανταστικού στην αναπαραγωγή κοινωνικών θεσμών και αξιών. Οικοδόμηση σχέσεων στο παιχνίδι.
9. Το παιχνίδι στη διαθεματική προσέγγιση μάθησης και γνώσης. Δημιουργικότητα-παιχνίδι- μάθηση.
10. Παιχνίδι και κοινωνικο-πολιτισμικό πλαίσιο. Έμφυλες οπτικές στο παιχνίδι των παιδιών.
11. Αξιολόγηση του παιχνιδιού. Το μέλλον του παιχνιδιού. Παιχνίδι & διαφήμιση.
12. Αξιολόγηση για το παιχνίδι. Το Παιχνίδι στη κλινική ψυχοπαιδαγωγική.
13. H Παιγνιοθήκη. Παιχνίδι – Τέχνες. Επισκέψεις σε χώρους που
    παρουσιάζουν το παιχνίδι.

 

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ-ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ελληνόγλωσση
Αυγητίδου, Σ., (2001). Το παιχνίδι (Σύγχρονες ερευνητικές και διδακτικές προσεγγίσεις). Αθήνα: Τυπωθήτω.
Βίννικοτ, Ντ., (2000). Το παιδί, το παιχνίδι και η πραγματικότητα. Αθήνα: Καστανιώτη.
Γκουγκούλη, Κλ. – Κουρια, Α., (2000). Παιδί και παιχνίδι στη νεοελληνική κοινωνία (19ος και 20ος αιώνας). Αθήνα: Καστανιώτη.
Γκουγκούλη, Κλ., Καρακατσάνη, Δ., (2008). Το ελληνικό παιχνίδι. Διαδρομές στην ιστορία του. Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τραπέζης.
Ζακοπούλου, Α., (1995). Παιχνίδια με το χρόνο. Αθήνα: Εκκρεμές.
Κάλυβα, Ελ. – Φιλίππου, Ν., (1992). Γνωρίστε στο μωρό σας τη χαρά των παιχνιδιών (0 – 1 ετών). Αθήνα: Παπαζήση.
Καμπύλης, Π., Σπετσιώτης Γ., (2008). Το παιχνίδι, πρωτότυπο διαθεματικό σχεδίασμα. Αθήνα: Ωρίων.
Κλιάφα, Μ., Βαλάση Ζ., (2000). Ας παίξουμε πάλι. Αθήνα: Κέδρος.
Κογκίδου, Δ., (2015).Πέρα από το ροζ και το γαλάζιο. Όλα τα παιχνίδι. Θεσσαλονίκη: ΕπΊκεντρο.
Κουρουζίδης, Σ., Πολέμη-Τολούδου, Μ., Κοσμίδης, Π., (2000). Ομαδικά παιχνίδια. Αθήνα.
Κροντηρά, Λ., (2002). Ελάτε να παίξουμε μέσα στο χρόνο. Αθήνα: Φυτράκη.
Μουσείο Μπενάκη (Αργυριάδη Μ.), (2003). Ο μαγικός κόσμος των παιχνιδιών. Αθήνα: ΑΔΑΜ.
Μπότσογλου, Κ., (2010). Υπαίθριοι χώροι παιχνιδιού και παιδί. Ποιότητα Ασφάλεια και Παιδαγωγικές εφαρμογές. Αθήνα: Gutenberg.
Παπαδοπούλου, Κ., (2009). Η Ζώνη Εγγύτερης ανάπτυξης στη θεωρία Vygosky. Αθήνα: Gutenberg.
Σιβροπούλου, Ρ., (1999). Η οργάνωση και σχεδιασμός του χώρου(νηπιαγωγείου) στο πλαίσιο του παιχνιδιού. Αθήνα: Πατάκη.
Χριστοφίδη – Ενρικες, Ανδρούλα, (1998). Παίζω και καταλαβαίνω. Αθήνα: Εκκρεμές.
Brock, Av., Doddds, S., Jarvis, Pam, Olusoga, Yin., (2016).Παιδαγωγική του παιχνιδιού στην προσχολική και σχολική εκπαίδευση. Αθήνα: Πεδίο.
Cohen, D., Stern, V., (2001). Παρατηρώντας και καταγράφοντας τη συμπεριφορά των παιδιών. Αθήνα:
Gutenberg.
Cole, M. & Colem, Sh. R., (2002). Η ανάπτυξη των παιδιών (Α΄& Β΄τομος), (Αθήνα: Τυπωθήτω-Γιώργος Δαρδανος.
Garvey, C., (1990). Το παιχνίδι. Αθήνα: Κουτσουμπός.
Lindon, J., Kelman, K., Sharp, Al., (2004). Μαθαίνω τον κόσμο παίζοντας. Αθήνα: Δίπτυχο.
Jennings, S., (2017). Υγιείς δεσμοί και Νευρο-Δραματικό παιχνίδι. Αθήνα: Παρισιάνου.
Kieeff, J., & Casbergue R. (2017). Παιγνιώδης μάθηση και διδακτική. Αθήνα: Gutenberg.
Fleer, M., (2018). Το παιχνίδι στην προσχολική ηλικία. Θεσσαλονίκη: Σοφία.
Roger Caillois., (2001).Τα παιχνίδια και οι άνθρωποι., Αθήνα: Εικοστού Πρώτου.

 

Ξενόγλωσση
Bosse-Platière, Suzon.(2004). Accueillir les parents des jeunes enfants: Un soutien à la parentalité. Éditions érès.
Chatterjee, S. (2017) Access to Play for Children in Situations of Crisis: Synthesis of Research in Six Countries. London: International Play Association.
Cohen, S., (2003). Sa vie, c’est le jeu. Paris: PUF.
Doeleman, W., (2012). Améliorer la collaboration avec les parents. Bruxelles: DeBoeck.
Ott, Laurent. (2006). Travaller avec les familles. Éditions érès.
Sheridan, M., (2016). Jeu et développement chez le jeune enfant. De la naissance à 6 ans. Bruxelles: DeBoeck.
Sutton-Smith, B. (2007). Play as emotional survival. Association for the Study of Play, Rochester, NY.
Valck de Mar., (2012). Le jeu – Quelles limites? Bruxelles: DeBoeck.

Επιστημονικά περιοδικά
The International Journal of Play, Taylor & Francis
Play and Culture, The Association for the Study of Play (TASP)