Πολιτισμικές Πρακτικές και Παιδαγωγικές Εφαρμογές

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές/-τριες
Σε επίπεδο γνώσης θα είναι σε θέση:

• να κατανοούν όρους και θεωρίες που σχετίζονται με την προσέγγιση του υλικού και άυλου πολιτισμού από τον χώρο των κοινωνικών και ανθρωπιστικών σπουδών π.χ. κοινωνική ανθρωπολογία, μουσειολογία, εθνογραφία, λαογραφία.
• να προσεγγίζουν κριτικά την εκάστοτε πολιτισμική πρακτική που εξετάζεται και να αντλούν από αυτή κοινωνικές πληροφορίες.
• να προβαίνουν σε ανάλυση και ερμηνεία έργων υλικού και άυλου πολιτισμού.

 

Σε επίπεδο δεξιοτήτων θα είναι σε θέση:

• να σχεδιάζουν παιδαγωγικές δραστηριότητες για μικρά παιδιά που αξιοποιούν τον υλικό και τον άυλο πολιτισμό και προωθούν την αλληλοκατανόηση και τη συμπερίληψη.

 

Σε επίπεδο ικανοτήτων θα είναι σε θέση:

• να αναπτύσσουν σχέδια εργασίας για τον ΒΝΣ που προάγουν τη διαπολιτισμική κατανόηση μέσα από την εξέταση πολιτισμικών πρακτικών.

 

Γενικές Ικανότητες

• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
• Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
• Αυτόνομη εργασία
• Ομαδική εργασία
• Λήψη αποφάσεων
• Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
• Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
• Σχεδιασμός και διαχείριση έργων
• Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
• Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
• Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

1. Η έννοια του πολιτισμού. Υλικός και άυλος πολιτισμός. Πολιτισμική αναπαράσταση. Πολιτισμική ποικιλομορφία.
2. Πολιτισμός και παιδαγωγικές πρακτικές. Η διαπολιτισμική διάσταση.
3. Οπτικός πολιτισμός, οπτική εθνογραφία και οπτικός εγγραμματισμός.
4. Γνωριμία με τις πολιτιστικές εκφάνσεις και κριτική θεώρηση πρακτικών που σχετίζονται με το σώμα.
5. Ένδυση.
6. Διατροφή.
7. Κατοικία.
8. Τεχνολογία.
9. Ο άνθρωπος και η σχέση του με τη φύση.
10. Ο κύκλος της ζωής.
11. Λαϊκά δρώμενα και γιορτές.
12. Πολιτισμικές ταυτότητες.
13. Ανάπτυξη και σχολιασμός σχεδίων εργασίας για τον ΒΝΣ με θέμα τις πολιτιστικές πρακτικές και αξιοποίηση παιδαγωγικών της συμπερίληψης.

 

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Αυδίκος, Ε. (2009). Εισαγωγή στις σπουδές του λαϊκού πολιτισμού. Λαογραφίες. Λαϊκοί πολιτισμοί. Ταυτότητες. Αθήνα: Κριτική.
Auge, M. (1999). Για μια ανθρωπολογία των σύγχρονων κόσμων (μτφ. Δ. Σαραφίδου, Πρόλογος Ε. Ρίκου). Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
Βερνίκος, Ν. (2002). Πολυπολιτισμικότητα : Οι διαστάσεις της πολιτισμικής ταυτότητας. Αθήνα: Κριτική.
Γιαλούρη, Ε. (επιμ.) (2012). Υλικός Πολιτισμός: η ανθρωπολογία στη χώρα των πραγμάτων. Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
Γκέφου-Μαδιανού, Δ. (1999). Πολιτισμός και Εθνογραφία: Από τον Εθνογραφικό Ρεαλισμό στην Πολιτισμική Κριτική. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Γκουγκουλή, Κ. & Κούρια, Α. (επιμ.) (2000). Παιδί και παιχνίδι στη νεοελληνική κοινωνία. 19ος και 20ός αιώνας. Αθήνα: Καστανιώτης.
Geertz, C. (2003). Η Ερμηνεία των Πολιτισμών (μτφ. Θ. Παραδέλλης). Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
Ingold, T. (2016). Η αντίληψη του περιβάλλοντος. Δοκίμια για τη διαβίωση, την κατοίκηση και τις δεξιότητες (μτφ. Α. Βρεττού, Επιμ. Σ. Νάνογλου, Πρόλογος: Α. Μπακαλάκη). Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
Κακάμπουρα, Ρ. & Κασσαβέτη, Ο.-Ε. (2018). Οπτική εθνογραφία και εκπαίδευση. Αθήνα: Πεδίο.
Μακρυνιώτη, Δ.(επιμ.) (2004). Τα Όρια του Σώματος. Διεπιστημονικές Προσεγγίσεις. Αθήνα: Νήσος.
Ματάλα, Α. & Grivetti, L. (2015). Διατροφή και πολιτισμός. [ηλεκτρ. βιβλ.] Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. Διαθέσιμο στο: http://hdl.handle.net/11419/3801
Μερακλής, Μ. Γ. (2011). Ελληνική Λαογραφία: Κοινωνική Συγκρότηση – Ήθη και έθιμα – Λαϊκή Τέχνη. Αθήνα: εκδ. Καρδαμίτσα.
Νικολάου, Γ. (2011). Διαπολιτισμική διδακτική. Το νέο περιβάλλον-Βασικές αρχές. Αθήνα: Πεδίο.
Norbert, Ε. (2008): Η Διαδικασία του Πολιτισμού: Μια Ιστορία της Κοινωνικής Συμπεριφοράς στη Δύση (μτφ. Θ. Λουπασάκης, Επιμ. Κ. Λιβιεράτος). Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
Οικονόμου, Α. Ι. (2014). Υλικός πολιτισμός: Θεωρία, μεθοδολογία, αξιοποίηση. Σύντομη επισκόπηση. Αθήνα: Παπαζήσης.
Παπαταξιάρχης, Ε. (επιμ.) (2006). Περιπέτειες της ετερότητας. Η παραγωγή της πολιτισμικής διαφοράς στη σημερινή Ελλάδα. Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
Πούχνερ, Β. (2010). Κοινωνιολογική Λαογραφία. Ρόλοι-Συμπεριφορές-Αισθήματα. Αθήνα: Αρμός.
Σερεμετάκη, Κ. Ν. (2017). Εισαγωγή στην Πολιτισμική Ανθρωπολογία. Αθήνα: Πεδίο.
Σκαρπέλος, Γ. (2012). Εικόνα και κοινωνία – Από την κοινωνική φωτογραφία στην οπτική κοινωνιολογία. Αθήνα: Τόπος.

 

Eπιστημονικά περιοδικά
Εθνογραφικά
Εθνολογία
Annual Review of Anthropology
Visual Anthropology
Cultural Anthropology
Heritage
Western Folklore
Food, Culture & Society
Journal of Material Culture