Πρώιμη Παρέμβαση

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο/η φοιτητής/τρια
Σε επίπεδο γνώσης θα είναι σε θέση να ανακαλεί και να περιγράφει:

• Θεωρητικές προσεγγίσεις της πρώιμης παρέμβασης.
• Διαδικασίες που ενισχύουν ή αποτρέπουν την εκδήλωση νευροαναπτυξιακών διαταραχών.
• Χαρακτηριστικά της πρώιμης ανάπτυξης που είναι και τα πιο ευάλωτα στις επιδράσεις του κοινωνικού περιβάλλοντος.
• Τα συμπτώματα, την αιτιολογία, την πορεία και την έκβαση νευροαναπτυξιακών διαταραχών που εμφανίζονται συχνά στη βρεφική και νηπιακή ηλικία.
• Τις μεθόδους πρόληψης και παρέμβασης διαφόρων ειδικοτήτων, που παρέχονται στα παιδιά από τη γέννηση έως την ηλικία των πέντε ετών και στους γονείς τους, με στόχο να προάγουν την ψυχοσυναισθηματική υγεία και ανάπτυξη των παιδιών.

 

Σε επίπεδο δεξιοτήτων θα είναι σε θέση να επεξηγεί και να εξάγει συμπεράσματα σχετικά με:

• Θεωρητικές προσεγγίσεις της πρώιμης παρέμβασης.
• Διαδικασίες που ενισχύουν ή αποτρέπουν την εκδήλωση νευροαναπτυξιακών διαταραχών.
• Χαρακτηριστικά της πρώιμης ανάπτυξης που είναι και τα πιο ευάλωτα στις επιδράσεις του κοινωνικού περιβάλλοντος.
• Τα συμπτώματα, την αιτιολογία, την πορεία και την έκβαση νευροαναπτυξιακών διαταραχών που εμφανίζονται συχνά στη βρεφική και νηπιακή ηλικία.
• Τις μεθόδους πρόληψης και παρέμβασης διαφόρων ειδικοτήτων, που παρέχονται στα παιδιά από τη γέννηση έως την ηλικία των πέντε ετών και στους γονείς τους, με στόχο να προάγουν την ψυχοσυναισθηματική υγεία και ανάπτυξη των παιδιών.

 

Σε επίπεδο ικανοτήτων θα είναι σε θέση να εφαρμόζει τα ανωτέρω ως ακολούθως:

• Αναγνωρίζει τη σημασία της πρώιμης παρέμβασης και της έγκαιρης ψυχοκοινωνικής πρόληψης για την αντιμετώπιση συναισθηματικών δυσκολιών και προβλημάτων συμπεριφοράς.
• Προσεγγίζει με τον ενδεδειγμένο τρόπο τα παιδιά προσχολικής ηλικίας και τους γονείς τους, στις περιπτώσεις που η ανάπτυξη δεν ακολουθεί την αναμενόμενη τυπική πορεία.
• Διαχειρίζεται (και περιορίζει) τους παράγοντες κινδύνου οι οποίοι αυξάνουν την πιθανότητα εκδήλωσης των συμπτωμάτων.
• Συνεργάζεται αποτελεσματικά στα πλαίσια διεπιστημονικής ομάδας για τη στήριξη του παιδιού με αναπτυξιακές δυσκολίες και της οικογένειάς του.

 

Γενικές Ικανότητες

• Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις.
• Αυτόνομη Εργασία
• Ομαδική εργασία
• Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
• Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
• Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
• Σεβασμός στη διαφορετικότητα και την πολυπολιτισμικότητα
• Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
• Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

1. Εισαγωγικό μάθημα: Πρόληψη και Πρώιμη Παρέμβαση στην Ψυχική Υγεία.
2. Οι διαφορετικές θεωρητικές προσεγγίσεις (ψυχοδυναμική, γνωσιακή κλπ).
3. Ερευνητικά δεδομένα από τον χώρο των νευροεπιστημών
4. Η σημασία των πρώιμων σχέσεων για την οργάνωση του ψυχισμού.
5. Η μέθοδος της ψυχαναλυτικής παρατήρησης βρέφους
6. Ψυχοθεραπευτικά προγράμματα πρώιμης παρέμβασης σε γονείς και βρέφη-νήπια.
7. Προγράμματα πρώιμης παρέμβασης σε γονείς και βρέφη-νήπια: Ομαδικά προγράμματα πρώιμης παρέμβασης: Ομάδες Γονέων – Νηπίων Parent – Toddler Groups), τα μοντέλο του Anna Freud Centre.
8. Προγράμματα πρώιμης παρέμβασης σε ευάλωτους πληθυσμούς.
9. Προγράμματα πρώιμης παρέμβασης σε σχολικό πλαίσιο.
10. Πρόγραμμα πρώιμης παρέμβασης σε παιδιά υψηλού ρίσκου για εμφάνιση νευροαναπτυξιακών διαταραχών.
11. Ψυχοπαθολογία Βρεφών και Νηπίων: Κατάθλιψη, Διαταραχή του δεσμού, Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος.
12. Διαγνωστική Αξιολόγηση: Διαγνωστικά εργαλεία και Κλινική εκτίμηση και ο ρόλος της διεπιστημονικής ομάδας.
13. Οργάνωση και εφαρμογή ενός προγράμματος πρώιμης παρέμβασης στην κοινότητα.

 

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ελληνόγλωσση
Αναγνωστάκη, Λ., Λάγιου-Λιγνού, Ε. & Ναυρίδη, Α. (2019). Ψυχαναλυτικές Παρεμβάσεις με Μικρά Παιδιά: Στην Οικογένεια και το Σχολείο. Εκδόσεις Αρμός.
Βλασσοπούλου, Μ. & Τσίπρα, Ι. (2005). Ο Σχεδιασμός και η Εφαρμογή ενός Προγράμματος Πρώιμης Αντιμετώπισης στην Κοινότητα: Η Αμφίδρομη Σχέση Θεωρίας και Πράξης. Στο: Αναγνωστόπουλος, Δ. & Λαζαράτου, Ε. Εισαγωγή στην Κοινοτική Ψυχιατρική. Β΄ Έκδοση. Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Λάγιου – Λιγνού, Ε (και συν.) (2011). Παρατηρώντας το Βρέφος: Η Μέθοδος της Ψυχαναλυτικής Παρατήρησης Βρέφους. Εκδόσεις Καστανιώτη.

 

Ξενόγλωσση
Anagnostaki, L., Kollia I., Layiou-Lignos, E. (2019) Implementation of a brief early intervention in times of socio-economic crisis : effects on parental stress. Journal of Child Psychotherapy.Volume 28 , Issue 1 : 55-70.
Balbernie, R. (2001). Circuits and Circumstances: The Neurobiological Consequences of Early Relationship Experiences and How They Shape Later Behaviour. Journal of Child Psychotherapy.Vol. 27, Issue 3: 237-255.
Baradon, T. (2005). Psychotherapeutic Work with Parents and Infants: Psychoanalytic and Attachment Perspectives. Attachment and Human Development. Vol. 4,Issue 1: 25-38.
Cramer, B. (1995). Short – term Dynamic Psychotherapy for Infants and their Parents. Infant Psychiatry. Vol. 4: 649-660.
Schore, A. J. (2001). The Effects of Secure Attachment Relationship on Right Brain Development, Affect Regulation, and Infant Mental Health. Infant Mental Health Journal. Vol. 22, Issue 1: 7-66.
Solms, Μ. & Turnbull, Ο. Η. (2011). What is Neuropsychoanalysis? Neuropsychoanalysis: An Interdisciplinary Journal for Psychoanalysis and the Neurosciences. Vol. 13: 133-145.
Zaphiriou Woods M. & Pretorius I.M. (2016): Observing, playing and supporting development: Anna Freud’s toddler groups past and present, Journal of Child Psychotherapy. DOI: 10.1080/0075417X.2016.1191202
Zaphiriou Woods, M. & Pretorius, I.M. (2010). Psychoanalytic Parent-toddler Groups: Excursions and Returns. London: Routledge.